Uw werkneemster meldt het heugelijke feit dat ze in verwachting is. Wat mag u van haar verwachten en welke aanpassingen zijn vereist? Zwangerschap en personeel, hoe werkt dat?

De onderneming van Grace draait goed. In het eerste jaar werd er nog vanuit huis gewerkt. Al snel werd personeel noodzakelijk en besloot ze een ruimte te huren in een bedrijfsverzamelgebouw. De omzet en het aantal werknemers steeg. Na vijf jaar heeft ze al vier werknemers in dienst, waarvan er nu één in verwachting is. Grace vreest extra kosten, extra ziektedagen en aanpassing van de bedrijfsvoering. Is deze vrees gegrond?

Grace is verplicht andere werktijden toe te staan tijdens de zwangerschap. De zwangere werkneemster kan niet worden verplicht tot overwerk of nachtdiensten. Als de werkgever dit toch vereist, dan moet deze met zeer goede argumenten komen.

 Een werkneemster heeft een wettelijk recht op zwangerschapsverlof van zestien weken en een zwangerschap s- en bevallingsuitkering. Het UWV betaalt de uitkering aan de werkgever en deze betaalt het loon aan de werkneemster. Kijk voor onafhankelijke informatie op de website van het UWV en lees snel weer verder. Het feit dat alleen vrouwen in verwachting kunnen raken zou voor een werkgever een nadeel kunnen zijn om vrouwen in dienst te nemen. Dit is uiteraard onwenselijk en de wetgever heeft hier iets op bedacht: het UWV betaalt feitelijk het loon. De hoogte van de uitkering is 100% van het dagloon, dat door het UWV is berekend. Er geldt voor de zwangerschapsuitkering een maximum dagloon: € 205,77. Het gevolg voor werknemers die meer verdienen: ze krijgen een lager salaris dan waar ze gebruikelijk recht op hebben. Uiteraard mag de werkgever een hoger salaris uitbetalen en het dagloon aanvullen tot 100% van het gebruikelijke loon. De aanvulling is dan wel weer voor eigen rekening van de werkgever.

Het UWV keert ook uit als de werkneemster ziek wordt door de zwangerschap. Alleen, zij meldt wellicht niet direct de oorzaak van het verzuim. Loopt de werkgever dan het recht op ziekengeld mis? Ook hier heeft de wetgever iets op bedacht. De zwangere werkneemster hoeft niet direct de aard en oorzaak van het ziekteverzuim door te geven. De werkgever kan zelfs met terugwerkende kracht het ziekengeld ontvangen, zodra de oorzaak van het verzuim bekend wordt. De werkneemster van Grace kan dus zelf bepalen, wanneer ze meldt dat ze in verwachting is en dat ze vanwege de zwangerschap onder de vangnetbepaling valt. Daarna kan Grace alsnog aanspraak maken op ziekengeld en loopt ze door de late melding geen risico.

Na de zestien weken zwangerschapsverlof keert de werkneemster van Grace terug op de werkvloer. Grace heeft hiervoor enkele aanpassingen moeten doen. Een werkneemster mag de eerste negen maanden na de bevalling het werk onderbreken om in afzondering haar kindje borstvoeding te geven of om te kolven. De werkgever is verplicht een geschikte ruimte ter beschikking te stellen. Voor Grace, onderneemster in een bedrijfsverzamelgebouw, was dit een uitdaging. Verder geldt de tijd voor het zogen als arbeidstijd, die moet worden doorbetaald. De werkneemster mag hierdoor niet worden benadeeld. Grace heeft dus de te behalen targets voor haar werkneemster naar beneden aangepast. Zorg ervoor dat de werknemer niet benadeeld wordt. Hierover heb ik al eens geblogd.

Partners hebben na de bevalling recht op twee dagen doorbetaald verlof na de zwangerschap. Bij de trend dat werk en privé beter in balans moeten zijn, past de ontwikkeling dat partners langer betaald verlof willen na de geboorte. Deze kwestie speelt een rol bij de huidige kabinetsformatie. Hebt u wel eens overwogen van de wettelijke vaderschapsregeling af te wijken? Werknemers en werkgevers kunnen natuurlijk zelf afspraken maken! In de arbeidsvoorwaarden die gelden binnen het bedrijf kunnen ruimere afspraken worden vastgelegd dan de wettelijke twee verlofdagen. In hoeverre dit voor uw onderneming een extra kostenpost is, is de vraag. Zoveel kinderen krijgen mensen tegenwoordig niet meer en het heeft een positieve werking op de motivatie van de werknemer. Het NRC berichtte op 27 april jl. over een marketingbedrijf dat zelf het initiatief heeft genomen om het vaderschapsverlof uit te breiden tot wel vier weken betaald verlof. Die regeling geldt nu drie jaar en drie werknemers hebben er gebruik van gemaakt. Een prachtig voorbeeld dus van privé en werk in balans!

Meer weten? Neem contact met mij op, telefonisch (06 14 57 83 44) of via de mail (info@juristepunt.nl)

Auteur: mr. S.B. Punt

Uw juriste aan huis